KERSTBOODSCHAP VAN METROPOLIET JOHANNES VAN DOEBNA
“In het verborgene zijt Gij in een grot geboren, maar de hemel heeft U aan het heelal bekend gemaakt door middel van een Ster, o Heiland. De Ster geleidde de Wijzen om U gelovig te aanbidden. Zoals U Zich over hen heeft ontfermd, ontferm U Zich zo ook over ons.”
(Uit de Vespers van Kerstmis)
Kerstmis, de Geboorte van Christus, is een gebeurtenis zonder weerga die onder de mensen heeft plaats gevonden.
Jezus, de Zoon van God, wordt geboren in een grot in algemene zorgeloosheid, beschut tegen weer en wind door de aarde zelf. Zou God heden ten dage, waarin de zo mysterieuze heimwee naar iets anders in onze harten diepe wonden slaat, geen antwoord schenken aan onze vertwijfeling, aan onze vragen? Is deze God, Die mens wordt en Die voor ons allen een groot en ondoordringbaar mysterie blijft, ondanks alles niet tegenwoordig in onze onophoudelijke strijd? Elke mens is een zoon van God, vlees en geest tegelijk, juist daarin raakt het mysterie van Christus alle mensen. Allen strijden tegen het vlees en de geest, komen in opstand en bieden weerstand, verzoenen zich en onderwerpen zich, en ontdekken tenslotte, gewond als Jakob door de engel, het hoogste doel van deze strijd, de vereniging met de Levende God. Christus nodigt ons vanuit het diepe van de nacht van Bethlehem uit deze weg in te slaan door het pijnlijke maar lichtende spoor van Zijn stappen te volgen.
De teksten van de orthodoxe Kerstliturgie geven een zeer grote plek aan de grot. Al heel vroeg heeft de christelijke traditie de geboorte van Christus in een grot geplaatst, een symbolische plaats, waar zich een geestelijke alchemie voltrekt, een geheime herschepping, verborgen voor de ogen van allen. En juist in de begrenzing van deze grot verwaardigt het oneindige zich te vertonen aan de mensen: “In het verborgene zijt Gij in een grot geboren”, wordt gezongen in de Liturgie. Deze grot is de offerande van de aarde aan de oneindige God, Die Zich verwaardigt vlees aan te nemen in het eindige. Maar, zo zeggen de mystici, ieder van ons is in het meest verborgene van zijn hart een grot. En precies daar moet het geheimenis van Kerstmis zich vernieuwen, deze verbintenis van het menselijke en het goddelijke, van het oneindige en het eindige. Kerstmis moeten we beleven op dit niveau van innerlijke ontvangst en herschepping, anders zal dit feest buiten ons omgaan, in plaats dat het ons toestaat binnen te gaan in het geheim van de grot die het geheimenis openbaart.
Voor u allen, een gezegend feest van de Geboorte van Jezus Christus, de Heer en Menslievende.
Parijs, 25 december 2021 / 7 januari 2022
† Metropoliet Johannes van Doebna,
Aartsbisschop van de Orthodoxe Kerken
in West-Europa van Russische Traditie